Waterstofleidingtracé door Zuidplas (Cortelande)
Waterstof versnelt de energietransitie en helpt Nederland schoner worden. De industrie zorgt nu voor zo‘n 25% van de nationale CO2-uitstoot. Door waterstof te gebruiken als grondstof en brandstof vermindert die uitstoot. Daarom is een leidingnetwerk dat waterstof levert aan de industrie onmisbaar in de transitie naar een CO2-vrij energiesysteem. Als het netwerk straks klaar is verbindt het de grote industriële regio’s en het buitenland met elkaar.
Nieuwe en hergebruik bestaande leidingen
Hynetwork legt het waterstofnetwerk aan in West-Nederland. Hiervoor kijkt zij eerst waar hergebruik van bestaande gastransportleidingen mogelijk is. Deze leidingen worden dan aangepast voor het vervoer van waterstof. Waar dat niet kan, worden nieuwe leidingen aangelegd.
Waterstofleidingtracé door Zuidplas (Cortelande)
De gemeente Zuidplas wordt doorkruist door twee grote bestaande gastransportleidingen. Eén van deze leidingen tussen Spaarndam en Zuidbroek wordt onderdeel van het waterstofnetwerk. Deze leiding loopt door het glastuinbouwgebied en volgt richting het zuiden voor een groot deel de Vierde Tocht. Dit betekent dat het leidingtracé ook door Cortelande loopt.
West-Nederland-Waterstofleidingtrace
Ombouw bestaande leidingen
De bestaande gastransportleiding wordt van binnenuit omgebouwd om deze geschikt te maken voor het vervoer van waterstof. Voor omwonenden en gebruikers van de openbare ruimte is hiervan niets te merken. De enige zichtbare werkzaamheden gaan plaatsvinden op het nu afgesloten terrein van de Gasunie langs de Vierde Tocht.
Om het ombouwen van de leidingen mogelijk te maken, wordt de gebruiksfunctie van de leidingen (aardgastransport) formeel gewijzigd naar waterstoftransport. Dit gebeurt via een aparte juridische procedure met een eigen participatieproces, motivering en bijbehorende onderzoeken. De wijziging van de gebruiksfunctie is dus geen onderdeel van de lopende procedure van het CHW bestemmingsplan Zuidplaspolder Middengebied 1 (Cortelande).
Participatie waterstofleidingnetwerk
Nadat in april de eerste plannen voor het waterstofnetwerk bekend werden, ging het participatietraject van Hynetwork en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) van start. Hiervoor verspreidden zij diverse advertenties rond het beoogde tracé. Zo ook in de gemeente Zuidplas via het nieuwsblad Hart van Holland, de nieuwspagina en de projectpagina op www.zuidplas.nl. De reacties van de participanten werden verzameld en beantwoord in een reactienota (www.rvo.nl/waterstofnetwerk-wn). Het voornemen en voorstel voor participatie voor het vervolg is hier te vinden: www.rvo.nl.
Juridische procedure
De projectprocedure voor dit project Waterstofnetwerk West-Nederland wordt doorlopen door de rijksoverheid. Zij nemen een Projectbesluit (voor het kunnen herbestemmen van de bestaande leiding) waar het milieueffectrapport en de participatie onderdeel van zijn. De rijksoverheid is dus verantwoordelijk voor de juridische procedure en niet de gemeente. In dit besluit worden ook regels opgenomen die in het omgevingsplan moeten komen. Deze regels zijn nodig om het project uit te voeren en in gebruik te nemen. De gemeente zal deze regels na vaststelling van het projectbesluit door de rijksoverheid opnemen in het omgevingsplan.
Weinig gevolgen voor Zuidplas en Cortelande
Met een informatienota is in maart 2025 de gemeenteraad geïnformeerd over de juridische procedure en de beperkte gevolgen voor Zuidplas en Cortelande van dit waterstofnetwerk:
- Belemmeringenstrook blijft hetzelfde
De leiding die nu aardgas vervoert en straks waterstof gaat vervoeren, heeft aan beide kanten een belemmeringenstrook van 5 meter. Dit blijft zo. De veiligheidsregels voor waterstof zijn hetzelfde als voor aardgas en andere gevaarlijke stoffen. In de oude regels moest het risico binnen die 5 meter blijven. Met de nieuwe Omgevingswet zijn de regels veranderd, maar de afstand van 5 meter aan beide kanten van de leiding is hetzelfde gebleven. - Externe veiligheid: geen extra beperkingen
Voor dit project wordt een Milieueffectrapport (MER) gemaakt. Daarin wordt gekeken naar de veiligheid, zoals het risico voor de omgeving en het groepsrisico. Bij een waterstofleiding hoort ook een zogenoemd brandaandachtsgebied. Dat is het gebied waar brand mogelijk gevolgen kan hebben. Bij waterstof is dit gebied kleiner dan bij aardgas. Omdat in het bestemmingsplan voor Cortelande al rekening is gehouden met het brandaandachtsgebied van de bestaande aardgasleiding, levert het geen nieuwe beperkingen op als de leiding waterstof gaat vervoeren. - Weinig hinder voor omwonenden
De bestaande leiding wordt van binnen schoongemaakt en geïnspecteerd. Als het nodig is, worden kleine herstelwerkzaamheden gedaan. Bewoners en gebruikers van de omgeving zullen hier weinig van merken. Alleen op het afgesloten terrein van de Gasunie langs de Vierde Tocht zullen werkzaamheden zichtbaar zijn. Daar staan nu twee afsluiters voor de aardgasleiding. Voor het waterstofnetwerk zijn minder afsluiters nodig. Daarom wordt de afsluiter van de om te bouwen leiding waarschijnlijk verwijderd.
Vervolg
In de volgende fase wordt bekend gemaakt welke mogelijke routes buiten Zuidplas verder worden onderzocht en welke aspecten in de onderzoeken worden meegenomen. De bekendmaking daarvan volgt naar verwachting begin 2026. Ook in die fase kunnen omwonenden en andere belanghebbenden reageren.
Vragen of meer informatie
Op de website van Hynetwork (www.hynetwork.nl) vindt u een vragen- en antwoordenlijst en contactgegevens. Ook kunt u zich daar inschrijven voor de nieuwsbrief.