Omgevingswet
Op 1 januari 2024 wordt de Omgevingswet landelijk ingevoerd. Deze wet vervangt alle wet- en regelgeving voor wonen, ruimte, infrastructuur, milieu en water. Deze nieuwe wet zorgt ervoor dat je afspreekt met elkaar, wát op wélke plaats mogelijk is. De Omgevingswet wil aan de ene kant ruimte bieden aan ontwikkelingen in de leefomgeving en aan de andere kant de kwaliteiten van de leefomgeving beschermen. Bij gebiedsontwikkelingen onder de Omgevingswet wordt rekening gehouden met alle thema’s en ontwikkelingen die er spelen in dat gebied. Met ruimte om lokale initiatieven mogelijk te maken en oplossingen op maat te realiseren.
Wat betekent de Omgevingswet voor u
U krijgt vanaf 1 januari 2024 met de Omgevingswet te maken als u iets wilt veranderen in uw leefomgeving. Bijvoorbeeld als u plannen heeft om uw huis te verbouwen of als u als ondernemer een loods wilt laten plaatsen naast uw bedrijfspand. U kunt ook met de Omgevingswet te maken krijgen, als iemand anders iets wil veranderen in uw leefomgeving. Bijvoorbeeld als uw buren een garage willen neerzetten of als een bedrijf in de buurt het kantoor wil vergroten. De Omgevingswet biedt ruime mogelijkheden om uw mening te geven over een verandering in uw leefomgeving (zie paragraaf participatie).
Overheden gaan samenwerken om ervoor te zorgen dat inwoners bij één digitaal loket een vergunning aan kunnen vragen. De procedure voor het aanvragen van een vergunning wordt flink ingekort van 26 naar 8 weken.
Dit is wat er feitelijk verandert:
- Van 26 wetten gaan we naar één omgevingswet;
- De uitwerking van de wet gebeurt in 4 Algemene Maatregelen van Bestuur;
- Van 5000 wetsartikelen gaan we naar 350 wetsartikelen;
- Van meerdere bestemmingsplannen gaan we naar één omgevingsplan voor het grondgebied van heel de gemeente.
De Omgevingswet gaat in vanaf 1 januari 2024. Wat gaat er veranderen rondom planologische procedures
Op 1 januari 2024 is het eindelijk zover, dan treedt de Omgevingswet in werking. Dit heeft gevolgen voor planologische procedures en dan met name voor verzoeken om wijziging van het bestemmingsplan. In verband met de voorbereidingstijd die nodig is, stelt gemeente Zuidplas het volgende vast:
De verzoeken die binnen komen vanaf 3 oktober 2023 om het bestemmingsplan aan te passen, kunnen niet meer op tijd als ontwerp ter inzage gelegd worden voordat de Omgevingswet in gaat (op 1 januari 2024).
Overgangsrecht
Het zogenoemde ‘overgangsrecht’ is geregeld in de “Invoeringswet Omgevingswet”. Dat betekent dat voor de al lopende aanvragen en procedures en voor aanvragen die in de periode tot 1 januari 2024 worden ingediend het volgende:
1. Aanvragen omgevingsvergunning
Een aanvraag voor een omgevingsvergunning wordt nog op basis van de huidige wetgeving (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, Wabo) afgehandeld als deze vóór 1 januari 2024 is ingediend. Aanvragen na 1 januari 2024 handelen we af op basis van de Omgevingswet.
2. Verzoeken om bestemmingsplan aan te passen
Een verzoek om het bestemmingsplan te herzien wordt op basis van de huidige wetgeving (Wet ruimtelijke ordening) afgehandeld als het ontwerpbestemmingsplan vóór 1 januari 2024 ter inzage ligt. Als dat niet lukt, dan moet een planologische herziening voldoen aan de regels van de Omgevingswet. Er moet dan een ontwerpwijzigingsbesluit omgevingsplan ter inzage worden gelegd.
Als een bestemmingsplan nu nog moet worden opgesteld, dan zal het niet meer mogelijk zijn om deze vóór 1 januari 2024 voor ontwerp ter inzage te leggen. Graag gaan we met u samen in overleg over welke vervolgaanpak het handigst is om te volgen. Neem hierbij vooral contact op met uw contactpersoon binnen de gemeente of mail naar: ruimtelijkeplannen@zuidplas.nl
Welke alternatieven zijn er
1. Vooruitlopen op een aanvraag omgevingsvergunning vanaf 1 januari 2024
Initiatieven die worden ingediend vanaf die datum, en die in strijd zijn met het dan van rechtswege geldende omgevingsplan Zuidplas, kunnen worden vergund als buitenplanse omgevingsplanactiviteit, de zogenaamde BOPA. De bevoegdheid om een BOPA te kunnen verlenen, ligt bij het college van burgemeester & wethouders. In sommige gevallen moet de raad eerst in de gelegenheid worden gesteld om een bindend advies uit te brengen voordat de BOPA wordt verleend.
De voorbereiding op het indienen van een aanvraag omgevingsvergunning voor een BOPA neemt zeker aantal maanden in beslag. Alle noodzakelijke onderzoeken moeten worden uitgevoerd (bodemonderzoek, archeologisch onderzoek, quick-scan flora en fauna, geluidsonderzoek etc.). Verder moet u een ruimtelijke motivering op laten stellen waarbij aangetoond wordt dat er sprake is van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties (ETFAL). Ook moet er, ten opzichte van de huidige situatie, extra worden ingegaan op de onderwerpen gezondheid en externe veiligheid. Dit is een verplichting vanuit de Omgevingswet. Net als participatie, waar ook aandacht aan moet worden besteed.
Als u dit scenario volgt, dan adviseren wij u om eerst de route van de intaketafel en de omgevingstafel te volgen, voordat u een aanvraag omgevingsvergunning indient. Neem hierbij contact op met uw contactpersoon binnen de gemeente of mail naar: ruimtelijkeplannen@zuidplas.nl
2. Het alternatief is dat u voorbereidingen treft voor wijziging van het omgevingsplan
Op dit moment werken we aan de Pilot Omgevingsplan Rottemeren, waarbij we aan het oefenen zijn met de structuur en de daarbij behorende planregels. Wij adviseren u om in overleg met ons te kijken of de planregels die in de huidige structuur van het omgevingsplan staan, toereikend zijn voor het betreffende initiatief. Als dit zo is, dan hoeven we alleen de betreffende locatie te koppelen aan de al bestaande planregels. Als dit niet het geval is, dan moeten we kijken in hoeverre er wijzigingen of aanvullingen nodig zijn om het initiatief mogelijk te maken.
Alle randvoorwaarden die van toepassingen zijn op alternatief 2 (de aanvraag omgevingsvergunning voor een BOPA), gelden ook voor dit alternatief
Conclusie
Als u nu nog moet beginnen met het opstellen van een concept ontwerpbestemmingsplan op basis van een door het college goed gekeurd principebesluit en het uitvoeren van alle benodigde onderzoeken, dan is het niet meer mogelijk om deze vóór 1 januari 2024 ter inzage te leggen. Wij raden u aan om samen met de gemeente Zuidplas te kijken hoe wij kunnen komen tot wijziging van het omgevingsplan. Binnen nu en een paar maanden hopen wij een handboek omgevingsplan af te hebben. Daarin is uitgewerkt op basis waarvan een stedenbouwkundig bureau aan de slag kan met een voorstel voor aanpassing van het omgevingsplan.
Contact
Wilt u meer weten of heeft u een vraag? Wij helpen u graag. Neem hiervoor contact met de gemeente door te mailen aan ruimtelijkeplannen@zuidplas.nl of te bellen via telefoonnummer (0180) 330 300. Vermeld 'Ruimtelijke procedure overgangsfase’ in het onderwerp van uw e-mail of bij uw telefonische contact.
Andere manier van werken
Het doel van het initiatief staat centraal in plaats van de vraag: ‘mag het wel?’ Het is nu zo, dat de gemeente de initiatiefaanvraag toetst aan de regels. Met de omgevingswet krijgt de gemeente een meer adviserende rol. Wij gaan samen met u kijken hoe uw initiatief mogelijk gemaakt kan worden. Uw initiatief en u als initiatiefnemer staan centraal. Om uw initiatief met de gemeente te bespreken, kunt u een aanvraag doen om uw conceptverzoek te laten beoordelen.
De Omgevingswet
Uw voordelen op een rij:
- Minder en overzichtelijkere regels;
- Eén loket en één vergunningsaanvraag, ook als er meerdere overheden bij betrokken zijn;
- U krijgt snel een antwoord op uw vergunningaanvraag;
- Er is meer ruimte om zelf een initiatief te starten.
Voordelen voor een initiatiefnemer op een rij
Participatie
De omgevingswet verlangt van u als aanvrager om zelf belanghebbenden, zoals uw buren, op tijd te informeren en betrekken bij uw plannen. Dit noemen wij participatie. U moet bij uw aanvraag aangeven wie u betrokken heeft en wat zij van uw plannen vinden. Dit betekent andersom ook dat uw buren u moeten betrekken als zij plannen hebben.
De omgevingswet geeft bewoners en ondernemers dus meer ruimte om actief mee te denken over ontwikkelingen in hun buurt, dorp en in de gemeente Zuidplas. Lees meer in onze Handreiking Participatie.
Intake- en Omgevingstafel gemeente Zuidplas
De omgevingstafel is onder de omgevingswet de nieuwe vorm van het vooroverleg/principeverzoek, waarbij u samen met de gemeente in gesprek gaat over uw plan, voordat u een aanvraag omgevingsvergunning indient. U voorkomt hiermee voor verrassingen te staan tijdens de formele aanvraagprocedure en u hoeft minder lang te wachten op de uiteindelijke omgevingsvergunning. Aan de omgevingstafel wordt uw plan met alle betrokkenen adviseurs en uzelf integraal besproken en voorzien van advies. Hiermee kunt u uiteindelijk de aanvraag indienen voor het verkrijgen van een omgevingsvergunning.
Wanneer maak ik gebruik van de omgevingstafel
De omgevingstafel is vooral bedoelt voor grotere projecten die afwijken van het omgevingsplan. Een vergunning voor een eenvoudige verbouwing (zoals een aanbouw, overkapping, renovatie) kunt u direct aanvragen via het OLO (www.omgevingsloket.nl(externe link)). Bij twijfel kunt u contact op met de Omgevingsdienst Midden-Holland (ODMH): via (088) 545 00 01 of via e-mail bwt@odmh.nl.
Omgevingstafel
Aan de omgevingstafel gaat u in gesprek met alle betrokken partijen die voor uw initiatief van belang zijn. Denk hierbij aan de gemeente, provincie, brandweer, veiligheidsregio of het waterschap. Gezamenlijk wordt er gezocht naar de beste manier om uw initiatief mogelijk te maken, zodat deze past binnen de beleidskaders- en regels. Als alle partijen tot overeenstemming zijn gekomen dan kunt u een omgevingsvergunning aanvragen.
Deelnemen aan de omgevingstafel
Wilt u gebruik maken van de omgevingstafel? Dan kunt u uw initiatief aanmelden voor de intaketafel. Aan de intaketafel wordt de kansrijkheid van uw initiatief bepaald. Is het initiatief kansrijk? Dan kan het initiatief integraal worden besproken aan de omgevingstafel. Middels onderstaand formulier kunt u uw initiatief aanmelden:
• Omgevingstafel - intakeformulier particulier
• Omgevingstafel - intakeformulier bedrijf
Het ingevulde formulier kunt u doormailen naar bwt@odmh.nl samen met de bijbehorende tekeningen en documenten. U ontvangt hierna binnen 2 werkdagen een ontvangstbevestiging.
Goed om te weten
Aan deelname van de omgevingstafel zitten legeskosten verbonden. Het tarief van de omgevingstafel staat gelijk aan de legeskosten van een vooroverleg. Dit leest u in de legesverordening (www.lokaleregelgeving.overheid.nl(externe link)).
Wij attenderen u erop dat de conclusie van de Intake- en/of Omgevingstafel geen officieel besluit is. U kunt hier dan ook geen bezwaar tegen indienen. Mocht u het niet eens zijn met de uitslag dan kunt u een aanvraag omgevingsvergunning in te dienen. Hier wordt wel een officieel besluit genomen, waartegen u uiteindelijk bezwaar kunt indienen.
Nota kostenverhaal
In de 'Nota Kostenverhaal' leggen we vast hoe we omgaan met nieuwe (ruimtelijke) initiatieven en de kosten die de gemeente maakt in relatie tot die initiatieven en ruimtelijke maatregelen. De gemeente is wettelijk verplicht de kosten die zij maakt bij nieuwe ontwikkelingen te verhalen op de initiatiefnemers. Het gaat hierbij om initiatieven die niet passen binnen het geldende omgevingsplan en waarvoor een ruimtelijke procedure nodig is om het initiatief (indien acceptabel voor de gemeente) mogelijk te maken. De ruimtelijk procedure kan een nieuw omgevingsplan of een (uitgebreide) omgevingsvergunning betreffen.
Milieuleges
Leges zijn bedragen die in rekening worden gebracht door de gemeente, in ruil voor het gebruik van diensten. Met de komst van de Omgevingswet kan de gemeente ook leges heffen voor de omgevingsvergunning voor milieubelastende activiteiten van bedrijven (MBA's).
Van inrichting naar milieubelastende activiteit
Onder de Omgevingswet verdwijnt het begrip 'inrichting' uit de Wet milieubeheer (Wm). Het wordt vervangen door regels per milieubelastende activiteit. De rijksregels staan in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), maar er kunnen ook regels worden opgenomen voor milieubelastende activiteiten in het Omgevingsplan.
BOPA
Initiatiefnemers kunnen toestemming vragen om activiteiten in de fysieke leefomgeving uit te voeren door een omgevingsvergunning aan te vragen. Als de activiteit in strijd is met het omgevingsplan dan is er sprake van een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA).
Een BOPA is dus een activiteit die niet voldoet aan de regels van het omgevingsplan en niet vergunningsvrij is voor het bouwen. Voor het aanvragen van een vergunning voor een BOPA geldt in de meeste gevallen de reguliere procedure van 8 weken met een mogelijkheid van verlenging van 6 weken. In sommige gevallen is de uitgebreide procedure van 26 weken van toepassing. De BOPA’s waarvoor de uitgebreide procedure geldt zijn aangewezen in de Omgevingswet en het Omgevingsbelsuit, op verzoek van de aanvrager zelf of als de gemeente dit van toepassing verklaart.
Na het verlenen van de vergunning is bezwaar en beroep mogelijk binnen de daarvoor gestelde termijnen.
Wilt u meer weten over de Omgevingswet
Kijk dan op de volgende websites voor meer informatie:
- Aanvullende informatie over milieu of bouwen: ODMH(externe link)
- Basisinformatie Omgevingswet: Aan de slag met de Omgevingswet(externe link)
- Basisinformatie Omgevingswet: Website van de Rijksoverheid(externe link)
- Begrippenlijst Omgevingswet: IPLO(externe link)
- Veelgestelde vragen via: Toolkit Omgevingswet(externe link)
Omgevingsvisie
Een nieuw instrument uit de Omgevingswet is de 'omgevingsvisie'. In de omgevingsvisie staan de doelen voor de fysieke leefomgeving met een stip op de horizon voor 2040. Daarin staat omschreven hoe wij in de toekomst fijn kunnen wonen, werken en recreëren. Deze omgevingsvisie is een van de nieuwe kerninstrumenten van de Omgevingswet.
Een van de doelen van de wet is meer ruimte te geven aan maatschappelijk initiatieven en samenwerking tussen gemeente, inwoners en belanghebbenden. De gemeenteraad heeft de omgevingsvisie voor Zuidplas op 13 juli 2021 vastgesteld.
- Bekijk hier de 'Omgevingsvisie in het kort'
- Bekijk hier de Omgevingsvisie op Ruimtelijkeplannen.nl(externe link)
Het beleid van de afgelopen jaren vormt mede de basis voor de omgevingsvisie, uit de beleidsstukken behouden we wat goed en van toepassing is. Daarnaast zijn er digitale participatiesessies georganiseerd. Onder het motto ‘Samen maken wij Zuidplas’ zijn inwoners, ondernemers, maatschappelijke instellingen en ketenpartners betrokken bij het opstellen van de omgevingsvisie voor Zuidplas. De gemeenteraad heeft de omgevingsvisie op 13 juli 2021 vastgesteld. De omgevingsvisie is te vinden op www.ruimtelijkeplannen.n(externe link)l (vul bij plannummer in: NL.IMRO.1892.SvOmvisieZuidplas-Va02).
Voor meer informatie over de omgevingsvisie gaat u naar www.maakzuidplas.nl(externe link)
Programma’s
Een programma is een gebieds- of themagerichte uitwerking van de omgevingsvisie en beschrijft de maatregelen voor een bepaald gebied of rond een bepaald thema, zoals bijvoorbeeld de energietransitie. Het programma is daarmee uitvoeringsgericht.
Overheden kunnen ook gezamenlijke programma’s opstellen. Een aantal programma’s is verplicht vanuit het Rijk. Dit geldt voor het programma geluid, ook wel bekend als Actieplan Geluid. Daarnaast is het verplicht om een programma op te stellen bij dreigende overschrijding door een vastgestelde omgevingswaarde, zoals luchtkwaliteit (nationaal) of lokaal vastgestelde omgevingswaarden (in een omgevingsplan).
Tenslotte kan een gemeente zelf bepalen welke thema’s of gebieden ze wil opnemen in een programma. Het programma is een middel van het college met als uitgangspunt een doel te bereiken.
Omgevingsplan
Met de komst van de Omgevingswet worden de huidige bestemmingsplannen opgenomen in één omgevingsplan per gemeente. Alle regels rond de fysieke leefomgeving komen terug in het omgevingsplan dat geldt voor het gehele grondgebied.
Het omgevingsplan geeft een integrale invulling aan maatschappelijke opgaven uit de gemeentelijke omgevingsvisie en gaat over meer thema’s dan alleen de fysieke leefomgeving, zoals ook het thema gezondheid. In het omgevingsplan is ruimte om per gebied te differentiëren: in het ene gebied een heldere normstelling en in een ander gebied juist binnen de landelijke kaders meer ruimte geven voor initiatieven vanuit de samenleving.
Ook na de invoering van de Omgevingswet is het mogelijk om af te wijken van het vastgestelde omgevingsplan, door middel van een omgevingsvergunning. Het omgevingsplan wordt vastgesteld door de gemeenteraad.
Omgevingsvergunning
Onder de Omgevingswet kunt u een omgevingsvergunning aanvragen. U vraagt dan toestemming voor het uitvoeren van een activiteit in de fysieke leefomgeving, zoals het maken van een aanbouw aan uw huis. Onder de Omgevingswet vraagt u een vergunning aan via een digitaal loket. Dit loket zal op 1 januari 2024 opengaan. Tot die tijd kunt u uw vergunning aanvragen via www.omgevingsloket.nl(externe link). De Gemeente Zuidplas is er klaar voor om de omgevingsvergunningen vanaf 1 januari 2024 ook onder de Omgevingswet te kunnen verlenen.
Heeft u aanvullende vragen over deze informatie of over de Omgevingswet
Voor vragen over de website of de Omgevingswet? Neem dan contact op met omgevingswet@zuidplas.nl of het Publieksplein van de gemeente Zuidplas via (0180) 330 300.
Heeft u nog vragen over bijvoorbeeld de omgevingstafel, een omgevingsvergunning, bouwvergunning of vergunning check? Neem dan contact op met de ODMH via (088) 545 00 01 of via bwt@odmh.nl
Let op: de informatie over regelgeving geldt na inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024.